De 'Hamidiye massacres' (II)

(vervolg van deel I)

De (pro-)Armeense propaganda laat wijselijk buiten hoe al dit geweld had kunnen ontstaan. Zoals dat de Armeense militanten op mensen schoten of ze met bommen bestookten om tegengeweld uit te lokken.

Verder vergeten Armenen & Co door hun gebrekkige logica de positie van het Ottomaanse Rijk. Destijds stond het er zwak voor. Ene na andere Ottomaanse provincie werd van het rijk afgesnoept (de Fransen bemachtigden Tunesië in 1881, de Britten Egypte in datzelfde jaar).

Ook kwamen deze staten (Europese mogendheden genaamd) geregeld de Armeense aanvallers te hulp. Onder hun druk diende het Ottomaanse bewind vele keren de betrokkene Armenen vrijgeleides naar het buitenland te geven of amnestie te verlenen. Lieden die de dood van vele mensenlevens op hun geweten hadden door het ontketenen van massaal geweld.

In één van deze Armeense opstanden, die van Zeitoen in najaar 1895 was dit ook het geval geweest.

locatie Zeitoen (boven Adana)

Daar hadden Armeense infiltranten uit het buitenland de Armenen tot een opstand opgestookt. De opstandelingen namen op een gegeven moment ruim 600 Ottomaanse militairen in hun garnizoen gevangen (je ziet dus hoe omvangrijk deze Armeense opstanden waren). 

Deze soldaten werden tenslotte door de Armenen nagenoeg allemaal in een massamoord omgebracht. Desondanks kregen de daders amnestie of vrijgeleide naar het buitenland omdat de Europese mogendheden dit voor de Armeense daders afdwongen.

Geen enkele staat zal personen met dergelijke misdaden op hun geweten hebben laten gaan, maar zwaar hebben bestraft. Maar het Ottomaanse rijk stond in een zwakke positie, ze had geen keus. Anders riskeerde ze vernietiging* door de machtige sympathisanten van de Armenen.

* Die liepen met dergelijke plannen rond, maar er was onderling onenigheid, waardoor het Ottomaanse Rijk zijn executie kon ontlopen.

Deze periode in de 1890’s stond bol van propaganda Armenen en hun christelijke sympathisanten. Kranten publiceerden allerlei opgeklopte verhalen van duizenden Armeense christenen die door de moslims op gruwelijke wijze zouden zijn afgeslacht. Er was veel vraag naar zulke sensationele verhalen, het publiek smulde ervan. Verslaggevers die over het Ottomaanse rijk berichtten verdienden geen brood als ze niet dergelijke wilde verhalen naar hun kranten stuurden. 

In de Eerste Wereldoorlog zou deze (pro-)Armeense propaganda zich herhalen.

De 'Hamidiye massacres'

In de jaren 1890-1896 probeerden de Armenen zich af te scheiden van het Ottomaanse Rijk. In de (pro-)Armeense propaganda worden die gewelddadigheden als 'de Hamidiye massacres' ('de Hamidiye massamoorden') aan het publiek verkocht.

In deze serie zal ik er meer over vertellen.

Toen het Ottomaanse Rijk verzwakte, lukte het diverse minderheden om zich af te scheiden. Dit betrof de christelijke volkeren op de Balkan zoals de Grieken, Serviërs, Roemenen en de Bulgaren. In hun eentje waren ze niet opgewassen tegen het Ottomaanse Rijk, dus kregen ze hulp van machtige christelijke mogendheden zoals Rusland en Groot-Brittannië.
Tegen 1880 hadden ze allemaal eigen staten. Alleen één christelijke minderheid in het rijk liep de boot mis: de Ottomaanse Armenen.

 Afscheiding christelijke minderheden op de Balkan

Zij wilden ook een eigen staat, op Oost-Anatolië. Daartoe richtten ze terreurbewegingen op om dit te bewerkstelligen: de Hunchaks en de Dashnaks. Militair gezien waren ze geen partij tegen de Ottomanen, daarom hadden ze een zelfde strategie bedacht als de Balkan-volkeren: provoceren tegengeweld. Hierna werd dan met propaganda de Europese - christelijke - publieke opinie bewerkt. Die eisten daarop van hun regeringen maatregelen tegen de 'wrede' Turken zodat de christenbroeders in alle rust konden leven. Die broeders dienden dus een eigen staat te krijgen.

Deze Armeense poging om zich af te scheiden van het Ottomaanse Rijk leidde tot veel bloedvergieten in de jaren van 1890-1896 (ook wel de 1890's genoemd). Hun terreurgroepen organiseerden in deze jaren tientallen opstanden en onlusten.
Elke keer werd het eerst schot door deze extremisten gelost. Ze organiseerden bijvoorbeeld 'demonstraties' waarin honderden gewapende leden meeliepen. Tijdens zulke evenementen schoten ze dan op de politie. Of ze gooiden bommen naar mensenmenigtes om de woede van de moslimbevolking op te wekken. Waarna - precies zoals het plan van de Armeense terroristen was - de hel losbrak tussen Armenen en de Turken.

Heden zien we dergelijke tactieken ook terug in Irak, de soennitische opstandelingen gaan op dezelfde wijze te werk. Door sjiieten aan te vallen tijdens markten, begrafenissen en dergelijke, worden sjiieten woedend en richten hun boosheid op de soennitische burgers. Het gevolg is chaos, dan kunnen ze makkelijker opereren en hun doelen proberen te bereiken.

In het geval van de Armenen was de bedoeling dat de Europese staten het Ottomaanse Rijk zouden klemzetten en voor de Armenen een staat zouden afdwingen.

- deel II -