Sunday, June 22, 2014

Het hervormingsvoorstel van 1914

- bijlage van Blauwdruk voor Sèvres -


‘Hervormingen’ eisen ten gunste van (christelijke) Ottomaanse minderheden was één van de trucs van Europa om gebieden van de Ottomaanse Turken los te weken. Op die manier hadden de Turken bijvoorbeeld Bulgarije verloren.

Om Oost-Anatolië van het Ottomaanse Rijk te bemachtigen werden de Armeense ‘hervormingen’ van 1914 geïntroduceerd. Deze keer mocht Rusland de vruchten van deze Europese inspanningen plukken.
De andere Europese mogendheden hadden zelf al genoeg land van de Turken vergaard zoals Frankrijk met Algerije (1830) en Tunesië (1881) of Groot-Brittannië met Egypte (1882). Italië had in 1912 de Ottomaans Libische buit binnengesleept.

Het ‘hervormings’plan van 1914 had betrekking op zes Ottomaanse vilayets (provincies) in Oost-Anatolië waar veel Armenen woonden. De vilayets zouden samengevoegd worden tot twee superprovincies.

De provincie Trabzon kregen de Armenen cadeau omdat ze anders geen havens zouden hebben. Bijna de helft van Anatolië (ongeveer 290.000 km2, zeven keer Nederland) zouden de Turken deze keer kwijtraken. 

Anatolisch gebied bestemd voor Armenen.


Aan het hoofd van een superprovincie kwam een hoge ambtenaar, een inspecteur-generaal, met vergaande bevoegdheden. Hij had de controle over het bestuur, het leger, de politie, enzovoorts. Daar de Turken niet geacht werden het gebied te kunnen besturen, diende hij een Europeaan of een Ottomaanse christen te zijn.

De huurlingen voor deze job waren de majoor Hoff uit Noorwegen en de Nederlander Louis C. Westenenk. Ze waren niet goedkoop: de Ottomaanse regering moest ze elk als maandsalaris 400 gouden lira’s betalen. Op jaarbasis was dat 32 kilo aan goud per persoon. 
(Het rijk stond er financieel sowieso niet goed voor, dit kon er ook wel bij)

UPDATE:
Aanvankelijk had ik het jaarlijkse loon overgenomen die Westenenk kreeg volgens The Armenian Rebellion at Van (2006, pagina 167, noot 87). 
Maar dat was de gezamenlijke loon met zijn Noorse handlanger. Het moest dus met de helft in mindering worden gebracht (naar 34 kilo goud per jaar). The Armenian Rebellion at Van heeft een document uit de Ottomaanse archieven gebruikt. 
Er is 2 kilo goud verschil omdat via internet na te gaan is wat gewicht [7,2 gram] en goudgehalte [92%] van een Ottomaanse gouden lira is*. Op die manier is waarde van 400 gouden lira's uit 1914 te berekenen. Het document uit de Ottomaanse archieven zal meer details bevatten zoals reiskostenvergoeding en dergelijke waardoor je dat verschil krijgt.
(* Bijvoorbeeld op pagina 32 in Monetary sovereignty during the classical gold standard era: the Ottoman Empire and Europe, 1880-1913 (2012), geschreven door Coşkun Tunçer.)

Westenenk werd voor tien jaar aangesteld (met optie tot verlenging*). Hij zou dus minstens 320 kilo goud hebben binnengesleept voor het helpen om het Ottomaanse Rijk te vernietigen**.
(* Zie in dit werk van prof. dr. J. der Dussen, een volgeling van de Armeense aantijgingen, Kritische opstellen over verleden, heden en toekomst (2005), pagina 87. Boek is te vinden in Google Books).

Nederlandse bronnen hebben het over 400 lira aan maandsalaris* die Westenenk zou krijgen. Ze laten zo wijselijk buiten dat het om gouden lira's gaat waardoor men denkt zat deze huurling het voor een fooitje deed.
(* Zoals der Dussen hiervoor of Nicolaas A. Kraft van Ermel in


Er kwam een lokaal parlement waarin zowel de moslims als de christenen (lees: Armenen) zitting in hadden. Omdat de moslims 80% van de stemmen zouden krijgen, dus controle over het parlement zouden hebben, werd dat voorkomen door hun stem op maximaal 50% te stellen.  
Een stem van een christen was volgens dit racistische plan dus ruim twee stemmen van een moslim waard. De 50%-regel gold ook voor aannemen personeel in het provinciebestuur. Zo werd voorkomen dat moslims teveel macht zouden hebben (christenen maakten 20% van de bevolking uit).

Al deze voorstellen waren eerder in 1913 door de Russen voorgesteld maar verworpen. En kwamen in nieuw jasje weer terug in het definitieve plan.

Dit allemaal betekende dat het Ottomaanse Rijk haar soevereiniteit over Oost-Anatolië kwijt was: alle belangrijke staatsinstrumenten (bestuursapparaat, politie, rechtbanken, leger) kwamen immers in handen van buitenstaanders terecht.

De grote meerderheid van de bevolking mocht niet regeren. Want één christen/Armeense stem was volgens de christelijke mogendheden twee moslimstemmen waard. In Europa en haar pers werd dit racistische gebeuren “de Armeense hervormingen” genoemd.

(Er hoeft geen illusie te bestaan over wie daadwerkelijk de lakens over het gebied zou uitdelen: de Russen. Als klein volk kunnen de Armenen tussen de machtigen een zelfstandige staat niet in stand houden. Ze vervullen daarom in de regio een niche: die van knechten en vazallen van de machtigen. Zelfs heden bestaat er geen echt onafhankelijk Armenië. Rusland controleert het land. Je ziet dat heel goed aan de grenzen van Armenië: Russische soldaten bewaken die.)




Voor meer details over deze ‘hervormingen’, zie The Armenian Rebellion at Van (2006), pagina 144 - 175 (hoofdstuk 7 ‘Kurdish Revolts and the Inspectorates, 1912-1914’) van professor Justin McCarthy.
UPDATE:
Ebook is op internet te vinden.

No comments: