Streefden de Turken een puur Turks rijk na?

In de anti-Turkse propaganda wordt vaak verkondigd dat de Turken in de Eerste Wereldoorlog een puur Turks rijk nastreefden. Hun Ottomaanse rijk zou dan moeten bestaan uit alleen Turken.

 ‘Etnische homogenisering’ komen we als term ook wel eens tegen, dan is de bedoeling dat er één volk overblijft in een land. Dat kan op verschillende manieren.
Als toegestaan wordt dat de slachtoffers blijven in betreffende gebied: bekeren of dwingen de dominante taal/cultuur te volgen. Wanneer ze niet meer in dat gebied mogen leven, dan krijgen ze te maken met verdrijving. Maar ook uitmoorden/genocide plegen kan tot dat effect leiden.

Wat de Armenen en Grieken uit die periode is overkomen proberen de verkondigers van deze theorie onder dat laatste onder te brengen. De Koerden werden volgens deze beschuldigingen ontzien omdat ze moslims waren. Zij zouden wel later geturkificeerd* worden (zie over dit laatste in de vorige weblog besproken artikel uit Todayszaman).

* Turkificeren van minderheden kan gezien worden als een vorm van homogeniseren. Dan zou je immers een minderheid 'omturnen' tot Turken.

Meteen zien we hoe gebrekkig deze theorie is. Het Ottomaanse Rijk van de Turken in 1914/1915 was omvangrijk en bestond niet alleen uit Anatolië, maar ook bijvoorbeeld uit Israel, Palestina, Libanon, Syrië, Irak, Koeweit en delen van Saudie-Arabië en Jemen.

Het Ottomaanse Rijk in 1914/15

Over de joden en miljoenen Arabieren in deze Turkse gebieden geen woord, dat zou anders deze dubieuze theorie overhoop halen…

Een ander belangrijk gegeven die deze “puur Turks rijk”-claim onderuithaalt is het feit dat er na de oorlog miljoenen van deze minderheden nog aanwezig waren.

Van de ongeveer 1,4 miljoen Ottomaanse Armenen vóór de oorlog waren er bijna 1,2 miljoen in leven (document uit de Amerikaanse archieven van 1922). Maar ook de bijna  twee miljoen*  Ottomaanse Grieken na WO1 spreken voor zich.

* 1,5 miljoen van ze dienden namelijk Anatolië te verlaten in een bevolkingsuitwisselingsverdrag die de Turken met Griekenland sloten in 1923 (een omvangrijke Turkse minderheid van 500.000 Turken diende op hun beurt Griekenland te verlaten). Tevens waren er nog 250.000 Ottomaanse Grieken die in Istanbul mochten blijven.

De Koerden krijgen volgens deze theorie ‘uitstel van executie’. Zij werden tijdelijk vrijgesteld van het Turkificatie-proces omdat ze moslims waren, en zouden later volgen. Maar hier spreken de cijfers weer het tegendeel.
In 1911 waren er in Anatolië ongeveer 1,2 miljoen* Koerden. In 1950 waren dat er 4,2 miljoen Koerden en in 2009 ongeveer 15 miljoen. Dit is dus één van de meest bizarre homogeniserings-projecten ooit ondernomen. 

* cijfer uit de befaamde Encyclopedia Britannica van 1911, deels gecorrigeerd omdat Koerden uit Irak en andere regio’s niet meetellen, we hebben het immers over Anatolië/huidig Turkije. 

Er is nog een ander belangrijk punt tegen deze “puur Turks rijk”-claim: het ontbreken van logica.
Midden in een oorlog beginnen de Turken aan totaal afleidende projecten. Aan alle zijden wordt door oorlogsvijanden, de supermachten van destijds, aan de deuren gerammeld, maar volgens de logica van deze lieden gaan de Turken opeens zich bezighouden met het stichten van een puur Turks rijk en verspillen hun kostbare middelen en energie aan zo’n onderneming.

Het enige waarmee ik deze bizarre claim kan verklaren is om de werkelijke reden voor wat de Armenen en Grieken is overkomen weg te moffelen. Namelijk de militaire reden. Dat is de meest logische verklaring voor de maatregelen die het Ottomaanse Rijk tegen deze minderheden nam.  
(Vandaar ook dat de Koerden niet te maken kregen met maatregelen zoals tegen de Armenen. Koerden lieten zich niet in met massaal verraad in oorlogstijd. Volgens de manke logica van de anti-Turkse propaganda zouden de Koerden later wel aan de beurt komen. De hierboven gegeven cijfers over de aantallen Koerden spreken dat tegen.) 

In een oorlog zal elke staat zijn inspanningen richten op het bevechten van de oorlogsvijanden en al zijn middelen daarvoor inzetten. Als er zich groepen bevinden die deze oorlogsinspanningen proberen te ontwrichten (Armenen, zie 24 april artikel) of potentie ertoe hebben (Ottomaanse Grieken aan de Egeïsche kust), dan nemen ze maatregelen*.

* Zie de reactie van de Verenigde Staten in de Tweede Wereldoorlog: Toen de Japanners de Amerikaanse vloot in Hawaï aanvielen, besloot Amerika om alle Amerikaanse Japanners, ongeacht leeftijd of geslacht, uit de westkust van de VS te reloceren naar de binnenlanden.

Er zijn varianten op deze theorie zoals dat de Turken streefden naar een islamitisch rijk waar alleen plaats zou zijn voor moslims. De christelijke minderheden moesten het daarom ontgelden. Een andere variant is het streven naar Pan-Turkisme, het willen verenigen van alle Turkse volkeren. Armenen zouden dan in de weg hebben gestaan. 
Beide theorieën hebben dezelfde gebreken als de hiervoor besproken “puur Turks rijk”-claim.